برخی پدیدهها ابعادی گسترده دارند و تمام حوزههای حیات انسانی را در جامعه در بر میگیرند. انقلاب از مهمترین این پدیدههاست که هم شکل گیری، هم روند وقوع و هم نتایج و آثار آن، ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و روانی دارد. نتایج و آثار انقلاب به قدری گسترده است که تاریخ جوامعی را که انقلاب در آن رخ داده است، معمولا به قبل و بعد از وقوع انقلاب تقسیم میکنند. انقلاب اسلامی ایران نیز چنین ویژگیهایی دارد، ضمن آنکه آثار و نتایج آن از جنبههای مختلف گسترده و جهانیتر از سایر انقلاب هاست؛ به گونهای که برخی از محققان، البته با تعریف خاص از انقلاب، آن را تنها انقلاب واقعی و بنیادین تاریخ معصر میدانند. به دلیل پیچیدگی و گستردگی پدیده انقلاب، تحلیلها و تفسیرهای پیچیده و متکثری دباره آن صورت گرفته است. همچنین نظرهای بسیار متنوع و گاه مخالفی درباره آن ابراز شده است و انقلاب اسلامی در این حوزه نیز، جایگاهی منحصر به فرد دارد.