کتاب تفسیر سوره برائت، در واقع جمع آوری شده از سخنرانی های مقام معظم رهبری، پیرامون تفسیر سوره برائت یا توبه می‌باشد و توسط انتشارات انقلاب اسلامی گردآوری و منتشر شده است.
خلاصه تفسیر سوره برائت رهبری
فهم و تبیین قرآن، در هدایت عمومی جامعه و همچنین در هدایت فردی و کمال فردی هر شخصی دارای تاثیر بسزایی است؛ یعنی در جامعه ی اسلامی اگر مردم با قرآن آشنا باشند، با قرآن انس بگیرند و از راهنمایی های قرآن استفاده بکنند، هم به حرکت عمومی جامعه به سمت اهداف اسلامی کمک خواهد شد و هم هر فردی به خودی خود، در درون خود، در ذهن و روح و قلب خود، به آن کمالی که اسلام برای شخص مسلمان معین کرده نزدیکتر خواهد شد.
یکی از را های فهم و تبیین مفاهیم قرآنی، استفاده از تفاسیر اساتیدی چون مقام عظمای ولایت است.
خلاصه کتاب تفسیر سوره برائت رهبری یکی از دو درس تفسیری است که در حوزه علمیه مشهد در آن روزگار بوده و همچنان هم یکی از منابع تدریس در حوزه های علمیه به شمار میرود.
روش به کار رفته در این جلسات تفسیری، «روش اجتهادی» است که در آن بر استفاده و راهیابی به مقصود آیات با استفاده از تفکر و تعقل تأکید شده است. ضمن اینکه در کنار روش عقلی، استفاده از روش تفسیری «قرآن به قرآن» و بهره گیری معتنابه از روایات کاملاً مشهود است.
این کتاب متشکل از چندین بخش است که بخش اول آن به بیان ویژگی های سوره برائت یا توبه می پردازد. سپس طی پنجاه و یک گفتار، تفسیر آیات سوره را بیان می کند.
در سایت مقام معظم رهبری برای تفسیر هر آیه نام با توجه به محتوای آن انتخاب کرده است. از قبیل روح انقلابی اسلام، امر به معروف و نهی از منکر است؛ برای تفسیر آیه ۷۱، انفاقی قبول است که خلأ جامعه را پر کند؛ برای آیات ۵۲-۵۳، نپذیرفتن مسئولیتهای پرمخاطره جامعه اسلامی نشانه بی‌ایمانی است؛ آیات ۴۳ تا ۴۵ سوره ی توبه و ….
تفسیر سوره برائت
معرفی کتاب تفسیر سوره برائت رهبری
ایمان به معارف قرآن کریم و عمل همه جانبه به آن، متضمن سعادت افراد و جوامع و متعارض با منافع حاکمان ستمگر است؛ از این رو آنان همواره تلاش می کرده اند جوامع اسلامی و آحاد ملت مسلمان را در بی خبری از مفاهیم عمیق و نجات بخش قرآن کریم قرار دهند. پادشاهان منحوس و دین ستیز پهلوی نیز از این قاعده مستثنا نبودند.
بر این اساس یکی از مهم ترین فعالیت های انقلابی و مبارزاتی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در سال های پیش از انقلاب اسلامی و در ساخت ترین شرایط امنیتی حاکم بر جامعه آن روزگار، برگزاری جلسات تفسیر و بیان مفاهیم معرفتی قرآن کریم برای عموم مردم بخصوص نسل جوان طلبه و دانشجو بود.
سلسله جلسات تفسیر قرآن کریم توسط حضرت آیت الله العظمی خامنه ای از پاییز سال ۱۳۵۰ در مدرسه «میرزا جعفر» مشهد (دانشگاه رضوی فعلی) شروع شد.
تفسیر سوره مبارکه برائت از اوایل سال ۱۳۵۱ آغاز و حدوداً تا بهمن ۱۳۵۱ -برابر با محرم الحرام ۱۳۹۳ هجری قمری- ادامه یافت.
این جلسات به دلیل مضمون و محتوای روشنگرانه و کاربردی آن در زنده کردن روح اسلامی در مخاطبان از سوی رژیم طاغوت به شدت مورد توجه و کنترل بوده است.
آنچه از جلسات درس تفسیر سوره ی برائت باقی مانده است دو نوشته می باشد:
نخست متن واصل از پیاده سازی نوار صوتی دروس و دیگری، یادداشت های جناب حجت الاسلام و المسلمین محمد باقر داوودی که در جلسه درس در دفتری می نگاشته است.
پیش از این و در سال ۱۳۹۳ مجموعه مبانی و قواعد تفسیری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای برگرفته از متون این جلسات تفسیری به صورت کتابی مستقل، استخراج و از سوی نشر «نسیم انقلاب» وابسته به «انتشارات انقلاب اسلامی» با عنوان «مروری بر مبانی، روش و قواعد تفسیری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در تفسیر سوره توبه» منتشر شده بود. برای اتمام فایده، آن کتاب به ابتدای متن تفسیر سوره مبارکه برائت افزوده شد.
این کتاب برای مجامع علمی و نیز عموم مردم قابل استفاده است و می تواند منبعی برای دروس تفسیر تخصصی و مبانی و قواعد تفسیری رشته علوم قرآن و حدیث قرار گیرد.
برشی از متن کتاب
مروری بر تفسیر سوره برائت، آیات ۵۴-۵۷: خواندن نماز و انفاق نشانه ایمان واقعی نیست
اینجا گویا کسی سؤال میکند که: اگر [منافقان] کافرند، پس چرا نماز میخوانند، و اگر ایمان ندارند، چرا انفاق میکنند؟…
وقتی انسان کاری را ازرویِ ضرورت و برای سدّ نیازی به‌جا می‌آورد، هرگز دچار کسالت نمیشود. تشنه‌ای که به دنبال آب میرود، برای پیدا کردن آب خسته میشود، ولی کسل نمیشود. امّا آن‌که خود سیراب است، ولی به دستور اربابش برای تشنه‌ی دیگری باید دنبال آب برود و زحمت بکشد، هم خسته میشود و هم کسل و بی‌نشاط.
نمازی هم که اینها[منافقان] به‌جا می‌آورند، برای خدا و ازرویِ احساس نیاز و برای پر کردن یک خلأ روحی نیست، بلکه برای این است که جامعه‌ی مسلمان، آنها را مسلمان بداند، پس یک عمل تحمیلی، اجباری و ازرویِ بی‌میلی است. چنین عملی، قهراً کسالت می‌آورد.
همچنین انفاق و زکات اینان برای رفع نیاز لشکر اسلام در مقابل کفّار نیست، بلکه چون میخواهند در جامعه‌ی مسلمانان زندگی کنند و برای زندگی در این جامعه، نیاز دارند که مردم آنان را مسلمان بدانند، انفاق میکنند…
با این معنا، آیه خیلی آموزنده میشود و به ما میفهماند که نشانه‌ی ایمان واقعی، اتیان نماز و انفاق نیست، بلکه نشانه‌های دیگری هم دارد که باید آنها را ملاکِ شناختِ ایمان یک انسان قرار داد. بنابراین، آیه برای تمام نسل‌ها درس و معیاری است که با آن میتوان مؤمن را از آدمی که به‌ظاهر مؤمن است و در باطن ایمان به خدا و رسول(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) ندارد، تشخیص داد.
مشخصات کتاب تفسیر سوره برائت رهبری را در جدول ذیل ملاحظه بفرمایید.
| مشخصات | |
| ناشر: | انقلاب اسلامی |
| نویسنده: | سید علی خامنه ای |
| زبان: | فارسی |
| تعداد صفحه: | ۸۲۰ |
| قالب: | چاپی با تخفیف ویژه |
