از استاد صفایی حائری بیش از شصت عنوان کتاب در زمینههای مختلف به یادگار مانده است. بهترین کتاب ایشان را می توان کتاب حرکت صفایی حائری، کتاب رشد و کتاب صراط معرفی نمود. در ادامه مقاله با ایشان و کتابهایشان بیشتر آشنا می شوید.
علی صفائی حائری، در سال 1330 در قم و در خانوادهای مذهبی و روحانی چشم به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی خود را در همین شهر گذراند و پس از اتمام کلاس ششم، آموختن علوم حوزوی و دینی را آغاز کرد. تحصیلات حوزه خود را خیلی زود به اتمام رساند و سه سال پس از ورود، وارد عالیترین سطح دروس حوزه گشت و به آموختن ادبیات عرب، فقه و اصول نیمه استدلالی و استدلالی مشغول شد.
او در این مسیر، شاگردی اساتیدی همچون پدرش، حجت الاسلام بنی فضل، اعتمادی، آمیرزا ابوالفضل موسوی تبریزی، فاضل هرندی، سید مهدی روحانی، سید محسن حسابهای، فاضل، میرزاحسن نوری، فاضل قفقازی، نصرتالله بناروانی، محمد فاضل لنکرانی، مصطفی اعتمادی، سید اسدالله مدنی، حسین نوری همدانی، مرتضی حائری یزدی، جعفر سبحانی، محقق داماد و… را نمود.
صفائی حائری به موازات علمآموزی در حوزه و هم زمان با آغاز آن، با ادبیات معاصر ایران و جهان نیز آشنا شد، به مطالعه ادبیات و داستاننویسی نیز پرداخت و با شاهکارهای ادبی کشورهای مختلف آشنا شد. او از هجده سالگی نوشتن را آغاز کرد که بعدها، آثارش منتشر شدند. در حوالی انقلاب، با نام عین صاد، در کنار تدریس در حوزه، آثار ارزشمندی در زمینههای مختلف علوم اسلامی منتشر کرد.
آثار برجسته علی صفائی حائری
آثار علی صفایی حائری بالغ بر شصت عنوان و در زمینه های مختلف همچون روش تربیتى اسلام، تفسیر و علوم قرآن، دعا و حدیث، نقد مکتبها و روش نقد، ولایت و امامت، معارف اسلامی و آموزههای اقتصادی، اخلاقی و اجتماعی، روش تدریس و آموزش، بررسیهای اسلامى، انقلاب، ادبیات، شعر و… بوده و توسط ناشر اختصاصی منتشر میشوند.
صفایی حائری دارای بیش از شصت اثر با موضوعات دینی، در زمینههای تربیتی، اجتماعی، اخلاقی و سیاسی است. او را دارای نوشتاری رسا و موجز دانستهاند.
وی، چنانکه در وصیتنامهاش هم آورده است، آثارش را با نام مستعار «عین صاد» منتشر میکرد که مخفف نام و نام خانوادگی او است.
دانلود کتابهای علی صفایی حائری
معرفی کتاب راز انسان
ساختار اصلی این کتاب، با استناد و الهام از خط روشنفکری موجود در اکثر آثار استاد علی صفایی حائری، خصوصاً کتابهای صراط، اندیشه من و مسئولیت و سازندگی و محتوای آن از مجموعه آثار استاد گردآوری شده است. خلاصه آنچه در این مجموعه به آن پرداخته شده است به شرح زیر است: با تأمل در آثار استاد صفایی، میتوان به این برداشت رسید که نقطه آغازین اندیشه ایشان، مسئله نیاز و افتخار انسان است. راز این مطلب در این نهفته است که اصولاً حرکت عظیم انسان در طول حیات فردی، اجتماعی و تاریخیاش ریشه در نیازها دارد و این حرکت تا تعیین تمام نیازها، ادامه خواهد داشت.
معرفی کتاب آیه های سبز
کتاب آیه های سبز مجموعه ای است از برخوردها و حکایات مرحوم استاد که در نوشته ها و گفته های او پراکنده بود و به همت جمعی از دوستان گردآوری شده است. این ها واقعیاتی است که در قالب حکایت و داستان بیان شده و نشانه هایی است از شکوفایی و رویش و رشد.
برخوردهای او یادآور این کلام حضرت علی(ع) است در وصف پیامبر(ص) که می فرمود: «طبیب دوّار بطبّه»؛ طبیبی که منتظر نمی ماند تا به سراغش بیایند، بلکه او خود به سراغ بیماران می رفت؛ بیمارانی که خود و راه و مقصد را گم کرده بودند. و نگاه او به حوادث یاد آور این روایت که: «ما من شیء تراه عینک الا و فیه موعظة»؛ هیچ چیز نیست که چشمان تو آن را ببیند مگر این که در آن موعظه ای است. و به همین جهت همیشه می گفت:«در هر حادثه درسی است». او هر حادثه را آیه و نشانه ای می دید و یادآور درسی. و سعی می کرد تا این درس را در نوشته ها و گفته ها به دیگران منتقل کند.
معرفی کتاب رد پای نور (جلد اول)
کتاب رد پای نور (جلد اول)، اندیشه های قرآنی و تربیتی استاد صفایی حائری در قالب داستان و خاطره می باشد. در این اثر برخی از اندیشه های قرآنی و تربیتی ایشان مورد شرح قرار گرفته است.
بهترین کتاب علی صفایی حائری
در زمینه سیر مطالعاتی کتاب های استاد صفایی حائری، افراد را با توجه به هدفی که از مطالعه دارند، میتوان به چند دسته تقسیم کرد:
دسته اول: افرادی که میخواهند به جریان فکری دست پیدا کنند و این مسیر را به تدریج طی کنند. این گروه میتوانند کتاب های زیر را به ترتیب بخوانند: 1- «رشد» 2- «نامه محمد» ( نامه اول از کتاب «نامههای بلوغ») 3- تفسیر سوره توحید 4- «حرکت» 5- «صراط».
کتاب رشد
نویسنده در کتاب رشد می کوشد ضرورت، عوامل و چگونگی رشد و ارتقای شخصیت و سرمایه های درونی آدمی را بررسی کرده از همین رو صرفا به آیات و روایات استناد می کند. وی در مقدمه کتاب رشد توضیح می دهد که فهم قرآن چهار مرحله دارد:
دسته دوم: کسانی که قصد آشنایی با ساختار اندیشه استاد را دارند. برای این افراد، چهار کتاب زیر به ترتیب پیشنهاد میشود: 1- «رشد» 2- «مسئولیت و سازندگی» 3- «صراط» 4- «روش نقد».
کتاب صراط
کتاب صراط، دیداری تازه با سورهی حمد نوشته علی صفایی حائری (عین – صاد)، مباحثی دینی و اخلاقی را در سورههای گوناگون قرآن جستجو کرده است. جهاد و مبارزه، بلا و ضربه، عجز و اضطرار، ایمان و انتخاب، سنجش معبودها و …
دسته سوم: افرادی که قصد مطالعه موضوعی دارند. این گروه میتوانند بر اساس تفکیک موضوع، به شرح زیر به کتابها مراجعه کنند:
1- تربیت اسلامی: کتابهای «تربیت کودک»، «مسئولیت و سازندگی» و «انسان در دوفصل».
2- کلام: کتابهای «روش نقد»، «از وحدت تا جدایی»، «نقدی بر هرمنوتیک» و «از معرفت دینی تا حکومت دینی».
3- تفسیر: کتاب «تطهیر با جاری قرآن»
4- روش تفسیر و برداشت از قرآن: کتاب «روش برداشت از قرآن» و مقدمه کتاب «تطهیر با جاری قرآن»(جزء سیام).
5- معاد: کتاب «حیات برتر».
6- رسالت و امامت: کتاب های «غدیر» و «تو می آیی».
7- اخلاق اسلامی: نامه دوم از کتاب «نامههای بلوغ»، شرح دعای مکارم الاخلاق از کتاب «نظام اخلاقی اسلام»، کتابهای «بشنو از نی»، «بهار رویش»، «فوز سالک» و «اِخبات».
8- اجتماعی و سیاسی: «درسهایی از انقلاب» در سه جلد تحت عنوانهای «انتظار»، «تقیه» و «قیام»، تفسیر سوره کوثر که در آن از موقعیتها و موضعگیریها گفت وگو میشود و همچنین تفسیر سوره بقره که بسیاری از مسائل فکری و اجتماعی و سیاسی همراه با نقد اندیشههای روشنفکران دهههای 70 و 80 را در خود دارد.
دسته چهارم: کتاب هایی که برای همه گروه ها فارغ از هدفی که دارند می تواند مناسب باشد. کتابهای «مشهور آسمان» و «آیههای سبز» جزو این دستهاند.
کتاب مسئولیت و سازندگی
مسئولیت درختی است که زمینه اش شناخت ها هستند و ریشه اش اعتقادها و بهارش بحران ها و حادثه ها و گرفتاری ها.
اتهامات علی صفایی حائری
این سؤال است كه من و تو در برابر كمبودها و نارسايىها چه بايد بكنيم: تضعيف كنيم، توجيه كنيم يا به تكميل برخيزيم؟ حقيقت اين است كه تضعيف، جنايت است و توجيه، حماقت و تكميل، رسالت ما است.
در اوایل انقلاب اسلامی ایران، به علی صفایی اشکال کرده بودند که مبارز و انقلابی نیست: چرا از مسایل سیاسی سخن نمیگوید و نمینویسد؟ یا اینکه چرا در سراسر کتابهایش، یکبار هم واژه امپریالیسم دیده نمیشود؟ بهگفته برخی شاگردانش، این انتقادها به او پس از سخنرانی وی در تالار وحدت تهران در سال ۱۳۶۰ش صورت گرفت که باعث شهرت او شد.
او در پاسخ نوشته بود: «اینکه من برای انقلاب چه کردهام و یا پیش از انقلاب چه کردهام، داستانش بماند، که مثل ویولون زدن آن رند است که صبح صدایش درمیآید.» در جای دیگری هم جملهای گفته بود که بعدها شهرت یافت: «در برابر ضعفها و مشکلات، توجیه حماقت است، تضعیف جنایت است و تکمیل رسالت ما است.»
همچنین در مطلبی که در روزنامه جمهوری اسلامی، در سال ۱۳۶۰ش چاپ شد، کتابهای او دارای مطالب انحرافی و بینش مادی و التقاطی، شمرده شد. به گفته پورسیدآقایی از شاگردان صفایی، شماری از شاگردان وی در دیداری با آیتالله خامنهای، نوشته روزنامه را نشان او دادند او تعجب کرده و به آنها توصیه کرده بود از صفایی استفاده کنند.
صفایی در پاسخ به برخی انتقادها گفته بود که در منابع فکریاش، وسواس داشته تا از التقاط در امان باشد؛ حتی تأکید کرده بود در کلماتی که فکرش را مشغول میکنند، سعی کرده است کلمههای متون اسلامی باشد.
برخی از اعضای جامعه مدرسین وقت قم که ناصر مکارم شیرازی نیز یکی از آنها بود، در سال ۱۳۶۲ش برای روشن شدن مواضع سیاسی و اعتقادی صفایی حائری، با او جلسهای داشتند. گفتهاند آنها در پایان جلسه، اشکالی در مواضع او ندیدند.
فرزندان علی صفایی حائری
محمد یکی از فرزندان صفایی در جنگ ایران و عراق در حلبچه به شهادت رسید. مستند «عین، صاد» به تهیهکنندگی و کارگردانی محمد دریایی درباره زندگی و اندیشههای علی صفایی ساخته شده است.
علی صفایی حائری و رهبر
نظر رهبری درباره علی صفایی حائری اینگونه است که:
استاد نقدی: رهبر انقلاب مرحوم صفایی را صاحب فکر و سبک میدانستند/ از منش عرفانی و دستگیری محرومان تا مبارزه انقلابی با بازرگان در دفاع از مبانی امام
همه آثار استاد صفایی حائری در لینک ذیل عرضه شده است و با تخفیف ویژه در دسترس شماست.